سایت خبری تحلیلی جامعه آنلاین

کرونا، واقعیت زندگی ما را به فیلم‌ها، سریال‌ها و رمان‌های آخر الزمانی پیوند داده است. شهرهای خالی همچون یک برهوت، خیابان هایی بدون رهگذر و سینما، هتل‌ها و کافه های تعطیل، سطل های آشغال آکنده، مردمان درمانده و… در یک کلام گویی زمان، زمان نیست و مکان به متروکه مبدّل شده است. وضعیتی آخرالزمانی در […]

فریبرز رییس‌دانا، اقتصاددان مارکسیست و آموزگار سوسیالیسم، برای جوان‌هایی که در دهه هفتاد و هشتاد شمسی خود را چپ سوسیالیست خواندند، اهمیتی فوق‌العاده داشت و این اهمیت را برای دو نسل پس از آن‌ها نیز حفظ کرد. سخن‌رانی‌های پرشور و تأمل‌برانگیز او درباره سوسیالیسم در مقام آلترناتیوی واقعی و مجادلات‌اش با لیبرال‌ها و نئولیبرال‌های ایرانی، […]

چه کسی در خانه نمی‌ماند؟ از ابتدای شیوع این ویروس و وحشتی که همه جا حکمفرما شده بیشترین چیزی که از مسئولین و مردم و فعالین فضای مجازی شنیده میشه کمپین #درخانهبمانیم است. حکومت که شهرها را قرنطینه و ادارات را تعطیل نکرده، و تصمیم‌گیری تعطیلی بخش‌های صنعتی و خدماتی را به خود مردم واگذار […]

‏در وضعیت معمول و در وهله اول، مقدار سرمایه‌ مالی‌ای که فرد دارد، میزان خرید او را تعیین می‌کند. اما در شرایط ویژه‌ای مثل آنچه امروز در جهان فراگیر شده -ایام قحطی یا تصور قحطی، منابع اقتصادی و مالی دیگر تنها ملاک حجم و اندازه خرید نیست. در این شرایط به جز سرمایه اقتصادی، سرمایه […]

نیروی چشم‌های خیره مردم مهسا اسدالله‌نژاد یک قرن بعد از مرگ وبر، او اثر بسیاری در مطالعات جامعه‌شناسی سیاسی داشته است و به تعبیری می‌توان گفت یکی از منابع شکل‌دهنده به آن به شمار می‌رود. تعریف وبر از دولت به ‌مثابه انحصار خشونت مشروع، برقراری تمایز میان ۳ شکل از سلطه مشروع(سنتی، عقلانی و کاریزماتیک) […]

۱. توماس هابز را از آغازگران اندیشه سیاسی مدرن در اروپا می‌دانند. هابز فیلسوفی بود که در کتاب‌اش «لویاتان» تلاش کرد خاستگاهی حقیقی و غیردینی به نهاد حکومت ببخشد و نهادهای سیاسی را از این دریچه بازآفرینی کند. هابز با طرح فلسفه‌ی مکانیکی باب متمایزی را در سیاست و رابطه‌ی فرد با دولت باز کرد […]

امیرارسلان ادیب قدس تجربه تاریخی نشان می‌دهد، زمانی که ناسازگاری و تعارض میان قانونِ موضوعه حاکم (یا به تعبیری «قانونِ شهر») و عقلانیت اجتماعی به نقطه بحرانی می‌رسد، این قانونِ ناسازگار با عقلانیت است که در مقابل خواست مردم مغلوب می‌شود. «قانون شهر» نظم اجتماعی است که توسط قدرت سیاسی وضع می‌گردد، ملاک عمل شهروندان […]

تلفات شوم‌ترین واگیر تاریخ، از مجموع کشته‌های جنگ جهانی اول و دوم روی‌هم بیشتر است و ممکن است همه چیز در آمریکا آغاز شده باشد. جان ام. بری، تاریخ‌نگار و نویسنده‌ی کتاب «آنفلوآنزای بزرگ: داستان مرگبارترین همه‌گیری تاریخ»، با بررسی ریشه‌های آغاز آنفلوآنزای اسپانیایی و نحوه‌ی مواجهه‌ی مسئولین با این بحران، درس‌هایی برای بحران‌ امروزی […]

پدرام باقری هانا آرنت، نظریه‌پرداز سیاسی معاصر در یکی از گفتگوهایش در توصیف کشورهای غربی می‌گوید: «حافظ و نگهدار ما در کشورهای سرمایه‌داری غرب، سرمایه‌داری نیست، بلکه نظام حقوقی است» دیروز که فیلم پرسش و پاسخ در سنای آمریکا با وزیر امنیت ملی این کشور را دیدم به یاد همین سخنان آرنت افتادم. این فیلم […]

در بابِ یک معنای ممکن و غالباً مغفولِ ترس از مرگ بر اثرِ ابتلا به ویروس کورونا هایدگر در بندِ ۴۲ از وجود و زمان، از بابِ ارائه‌ی توضیحی اولیه در مورد Sorge («پروا» یا «دغدغه»)ی دازاین، به نقلِ «افسانه‌ای کهن» می‌پردازد: «یک روز که ’پروا‘ [Cura در زبانِ لاتینی] از کنارِ رودخانه‌ای می‌گذشت پُشته‌ای […]

شاید کمی تکراری به نظر برسد که پس از هر باری که بحرانی بر سر ما آوار می‌شود، از خودمان سوال بپرسیم چرا مدیریت بحران نداریم، چرا عزم‌واراده‌ای جدی برای رویارویی با بحران در ما شکل نمی‌گیرد و دولت و دم‌ودستگاه‌هایِ رتق‌وفتق امور کجایند تا سامانی به این بی‌سامانیِ دامنه‌دار و فراگیر ببخشند. با این […]

سال¬هاست اسفند ماه با اخبار تلاش¬ کارگران و اتحادیه¬های کارگری برای افزایش عادلانه حداقل حقوق در شورای عالی کار عجین شده است. شورایی که از نمایندگان کارگران، کارفرماها و دولت تشکیل شده و اسماً قرار است از حقوق جامعه کارگری صیانت کند اما رسماً در جهت منافع کارفرمایان و صاحبان سرمایه عمل می¬کند. نگاهی به […]

۱.زندگی اجتماعی مجموعه ای از فرآیندهاست که البته به طور طبیعی منجر به خلق برخی محصولات هم می شوند.جامعه زنده جامعه ای است که در آن فرآیندهای مربوط به چهار حوزه فرهنگ،اجتماع،اقتصاد و سیاست فعال هستند و البته محصولات فرهنگی(متن)،اجتماعی(پیوندهای دراز مدت و کوتاه مدت)،اقتصادی(کالا و پول) و سیاسی(قدرت و اقتدار) می آفرینند. ۲.آنچه در […]

شرحی بر کتاب اندیشیدن و ملاحظات اخلاقی اثر هانا آرنت که پس از مدت ها تجدید چاپ شده است : چه می شود که یک فرد معمولی در یک نظام سیاسی به ناگاه چنان اعمال وحشتناکی را انجام می دهد که از فرد ضعیفی چون او انتظار نمی رود؟ بدی و شر اصلا چه هستند […]

روندهای شکل گیری یک حکومت مردمی و براندازی حکومت های مستبد همواره از محبوبترین سرفصل هایی است که توسط علاقمندان و دانشجویان علوم سیاسی مطالعه می شود. یکی از وقایع مهمی که معمولا کمتر به آن توجه می‌شود حوادث سال ۱۹۸۹ لهستان است که منجر به براندازی جمهوری مارکسیست-لنینیستی خلق لهستان توسط حزب کارگران متحد […]

جامعه و عشق؛ تغییرات زبانی ترانه و شعر حمید موذنی هیچ اتفاقی در زندگی به اندازه ی عشق و عاشق شدن جذابیت ندارد. عشق، انسان را قوی می سازد. نفری دیگر در کنار ما حضور می یابد که با چشمان او به جهان نگاه می کنیم. آن دیگری تو را تصرف می کند ؛ تصرفی […]

درس های سریال تاج و تخت(١) اگر متنی از دوران کهن تر به لذت بخشیدن ادامه ندهد با خطر فراموش شدن روبرو خواهد شد. این جمله آنتونی ایستوب رویکرد جوامع سنتی در گرایش به استبداد را توضیح می دهد. در واقع هر چه جامعه یا قومی از قدمت بیشتری برخوردار باشد در برابر تغییر ،سخت […]

نگاهی به جایگاه ایران به لحاظ شاخط ادراک فساد در میان کشورهای جهان نگاهی به جایگاه ایران به لحاظ شاخط ادراک فساد در میان کشورهای جهان طبق جدیدترین گزارش سازمان بین‌المللی شفافیت رتبه‌ی ایران به لحاظ شاخص ادراک فساد در میان ۱۸۰ کشور جهان ۱۳۰‌ام می‌باشد. این خبر، به اندازه‌ی کافی از وخامت وضع شفافیت […]

یادداشتی از حامد داراب به مناسبت زادروز داریوش آشوری داریوش آشوری نامی پر فروغ است که اغلب اما با مطالعات و پژوهش‌هایش در گستره‌ی زبان به مخاطب معرفی شده است. چه آنکه مطالعات و نویسه‌های او در زبان‌شناسی فارسی و بخصوص برخی برساخت‌های زبانی‌اش جایگاه ویژه و قابل تاملی، نه برای نسل امروز که برای […]

به نظر می‌رسد انسانِ امروز ارتباطی دوگانه، از نوع مهراکین، با غذا دارد، از یک سو «نمی‌تواند» نخورد و از سوی دیگر «می‌خواهد» نخورد. ریشۀ این رابطۀ مهراکین کجاست؟ سوال اصلی این است که این نسبتِ تازۀ ما با «خوردن»، و احساسِ فعلیِ دوگانۀ ناشی از آن، جانشینِ کدام نیروها در سنتِ تاریخی ما شده […]

مقدمه‌ی مترجم: کارلیتوس گفت: «درست است، حماقت جناح راست از [حزبِ] آپرا یک حزبِ بزرگ ساخته. اما این که چپ [ ِ پرو] هیچ وقت از حد سازمانی فراماسونی بالاتر نرفته به علت وجود آپرا نبوده، دلیلش این است که آدم‌های لایقی نداشته.» سانتیاگو گفت: «آدم‌های لایق مثل من و تو خودشان را درگیر نمی‌کنند. […]

سئوال: به نظر می‌رسد در پروبلماتیک شما، یعنی در انگاره‌ی مقاومت علیه قدرت، یکجور نارسایی در کار است. این انگاره سوژه‌ای بسیار فعال را مفروض می‌گیرد، سوژه‌ای که به شدت دغدغه‌ی مراقبت از خود و دیگران را دارد و، بنابراین، از حیث سیاسی و فلسفی توانا است. میشل فوکو: این مسئله ما را به پرسش […]

بر ادبیات ستایش‌گرانه‌ای که در سال‌های اخیر، از «۸۸» به بعد و مشخصاً از «بهار عربی» به این‌سو، حول مفهوم «مردم» شکل گرفت روحی عمیقاً فرمالیستی حاکم بوده است. توگویی هر کجا «مردم»ی در کار بود و اراده‌ی جمعی‌ای ساخته شد و جمعیتی پُرشور از راه رسید که در صفوفی به‌هم‌فشرده و متحد سودای آن […]