- موضوع خبر : اخبار سیاسی
- شناسه خبر: 4955
ابراهیم حیدری(فعال سیاسی اصلاح طلب و استاد دانشگاه):جبهه اصلاح‌طلب نیازمند دمیدن روحی تازه در کالبد اجتماعی خود برای دفاع از کیان عقلانیت و حفظ ثبات کشور در برابر ظهور مجدد افراط گرایی است. امید می‌رود اصلاح‌طلبان با وقوف بر اهمیت و ضرورت تقدم منافع ملی بر مطالبات سیاسی حزبی ، با نقش‌آفرینی فعال در انتخابات آتی و با هدف استمرار اعتدال و عقلانیت سیاسی در اداره کشور ،بویژه در عصر حاکمیت دست راستی های افراطی در آمریکا، بار دیگر به رسالت تاریخی و اجتماعی خود عمل نمایند. در این راستا اصلاح طلبان و حامیان دولت باید برای تمامی گروهها ، اقشار و طبقات اجتماعی و نواحی و مناطق شهری و روستایی برنامه داشته باشند و در انعکاس دستاوردهای مثبت دولت در هر سطحی تلاش نمایند.
وضعیت اصلاح طلبان بوشهر به لحاظ یکپارچگی و برنامه ریزی را چگونه ارزیابی می کنید؟
بکارگیری واژه یکپارچگی در اینجا اشکال جدی دارد. اصلاح طلبان دربردارنده طیف وسیعی از نیروهای سیاسی متشکل ( نهادها و احزاب) و غیرمتشکل (فعالان غیرحزبی) هستند با رجحان های سیاسی و رویکردهای متفاوت در نگاه به قدرت و جامعه ، از اینرو نمی توان انتظار داشت در هیچ زمینه‌ای چه در عرصه نظر و چه در مرحله عمل یکپارچگی و رویه مطلق وجود داشته باشد. اصولاٌ یکپارچگی مؤلفه شاخص یک جبهه ایدئولوژیک در عرصه نظر است و بکارگیری آن در مورد یک جریان فکری متکثر در عصر حاضر چندان قابل قبول نیست. اصلاح طلبان بوشهر هم یک جریان سیاسی متکثر با انتظارات و مطالبات و رویکردهای متنوع و بعضاٌ متفاوت در نگاه به قدرت سیاسی، اجتماع ، اقتصاد و فرهنگ می‌باشند و لذا مقوله برنامه ریزی واحد هم به عنوان یک راهبرد کلی در اینجا موضوعیتی ندارد.
انتخابات پیش روی ریاست جمهوری نزدیک است. راهکار پیشنهادی شما برای بیروزی اصلاح طلبان در انتخابات چیست؟
اصلاح‌طلبان اگرچه در دو انتخابات بعد از دولت اصلاحات شکست خوردند اما دارای هویت موضعی تعریف شده و شفاف در فرآیند انتخابات بودند. در سال ۹۲ مسأله تا حد زیادی متفاوت با انتخابات قبلی بود، اصلاح‌طلبان در سال ۹۲ از تجارب شکست دو انتخاب قبلی درس گرفتند و بنا به ملاحظاتی میدان رقابت را به نفع چهره‌ای اصولگرا اما معتدل ، خردگرا و برخوردار از حمایت طیف تکنوکرات جریان اصلاح طلب و اصولگرا واگذار کردند و پیروزی قاطع روحانی در انتخابات را رقم زدند. علی ایحال به نظر من اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری در مقایسه با انتخابات دوره های قبل در وضعیت و موضعی به غایت منفعلانه با شرایطی اجتناب‌ناپذیر واقع خواهند بود. بنا به روایت‌ها و توصیه چهره‌های برجسته اصلاح‌طلب در می‌یابیم که اصلاح طلبان در انتخابات آینده چاره ای جز حمایت از روحانی ندارند، این در شرایطی است که وعده‌های سیاسی مؤثر و رأی‌ساز روحانی در انتخابات قبلی تاکنون جامه‌ی تحقق نپوشیده و هم اکنون نیز در برابر انبوه پرسش‌ها سکوت پیشه می‌کند. علیرغم اینها پیروزی روحانی در دوره بعد نیز کماکان در گرو حمایت فعال پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان از اوست، هرچند شرایط روحانی با چهار سال قبل بسیار متفاوت است. روحانی با دو گونه چالش سنگین در دوجبهه مواجه است، یکی انبوه نقدها و اقدامات تخریبی جبهه رقیب قدرقدرت و زخم‌خورده و لایه بعضاً افراطی اصولگرا و دیگری انبوه مطالبات زمین‌مانده در جبهه فعالان اصلاح‌طلب حامی او. در جبهه اول از هم‌اکنون آشکار است که رقیب شدت تلاش می کند با بکارگیری تمامی فرصتها و منابع با استراتژی واحد و یکپارچه وارد میدان شوند . برنده ترین سلاح جبهه رقیب روحانی، فضاسازی رسانه‌ای فراگیر در باب ناکامی برجام و همچنین دستاوردهای اندک دولت در اشتغال‌زایی ( بویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی) و بهبود قدرت خرید مردم است، این در حالی است که بخش عمده نارسایی ها در این دو بخش ریشه در دولت قبل و مورد حمایت اصولگرایان داشته است. جبهه رقیب توانایی رسانه‌ای فوق‌العاده‌ای در تخریب روحانی دارد و از سوی دیگر از مزیت تبلیغات خانه به خانه و ارتباط نزدیک با اقشار فقیر و حاشیه‌نشین هم برخوردار است. ظواهر در حال حاضر نشان از عزم جدی رقیب روحانی در پیشبرد پروژه انتخاباتی آنها دارد مگر اینکه بنا به مصالحی از جمله هزینه سنگین بی‌ثباتی‌های ناشی از چرخش مجدد قدرت از یک دولت اعتدال‌گرا به دولتی افراطی بزرگان نظام را در تثبیت اوضاع مصمم سازد.
روحانی در جبهه اصلاح طلبان و حامیان نیز بطور بالقوه با انبوه سؤالات برخواسته از وعده‌های زمین مانده و همچنین مطالبات مدنی و اقتصادی مواجه خواهد بود. اما علیرغم اینها، اصلاح‌طلبان در برابر انبوه هجمه‌های جبهه افراطی به دولت روحانی ناچارند انتخاب خود را بین دو گزینه مشخص نمایند: یکی :ماندن دولت روحانی و ادامه مسیر اعتدال در مدیریت کشور و دیگری: روی کار آمدن یک دولت افراطی و تمامیت خواه . در چنین شرایطی قواعد رفتار هوشمندانه اقتضاء می‌دارد که در طرح سؤال و مطالبات نیز دست به تحلیل فرصت و تهدید زد، این تعارف نیست بلکه ضرورت اجتناب از فرصت‌سوزی است. نکته دیگر که نباید از آن غافل شد ، چگونگی نقش‌آفرینی اصلاح‌طلبان در فرآیند انتخابات است. اصلاح طلبان اگرچه در مرحله انتخاب گزینه، ناگزیر و لذا منفعل‌اند اما اگرچنانچه این انفعال بنا به توقعات برآوردنشده بر نقش‌آفرینی آنها در فضای انتخابات پرتو افکند، پیروزی روحانی غیرممکن خواهد شد. بدینسان جبهه اصلاح‌طلب نیازمند دمیدن روحی تازه در کالبد اجتماعی خود برای دفاع از کیان عقلانیت و حفظ ثبات کشور در برابر ظهور مجدد افراط گرایی است. امید می‌رود اصلاح‌طلبان با وقوف بر اهمیت و ضرورت تقدم منافع ملی بر مطالبات سیاسی حزبی ، با نقش‌آفرینی فعال در انتخابات آتی و با هدف استمرار اعتدال و عقلانیت سیاسی در اداره کشور ،بویژه در عصر حاکمیت دست راستی های افراطی در آمریکا، بار دیگر به رسالت تاریخی و اجتماعی خود عمل نمایند. در این راستا اصلاح طلبان و حامیان دولت باید برای تمامی گروهها ، اقشار و طبقات اجتماعی و نواحی و مناطق شهری و روستایی برنامه داشته باشند و در انعکاس دستاوردهای مثبت دولت در هر سطحی تلاش نمایند.
برای پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات شوراهای شهر پیشنهاد شما چیست؟
با عنایت به نقش پررنگ مسایل قومی، قبیله‌ای و صنفی در انتخابات شوراها (بنا به تجربه دو دوره اخیر)، اصلاح‌طلبان برای گرفتن سهم مناسب و مورد انتظار از آرای مردم راه دشواری در پیشرو خواهند داشت، بدین سبب تلاش گسترده رسانه‌ای لازم است تا بتوان جامعه را بر ضرورت نگاه تخصصی/سیاسی به مقوله شوراها آگاه نمود. همانگونه که قبلاً عرض شد مهمترین راهبرد اصلاح طلبان در انتخابات پیش روی شوراها ،روشنگری با هدف تأثیرگذاری بر ذائقه های شهروندان در انتخابات اعضای شوراهاست تا حتی المقدور فرصت سوزیهای قبلی تکرار نشود. علی‌ایحال این موضوع به تغییر ذائقه و رجحان‌های مردم بستگی داشته و برنامه حساب‌شده بلندمدت می طلبد و تا حد زیادی خارج از کنترل و دایره تصمیم گیری اصلاح طلبان در کوتاه‌مدت قرار می‌گیرد.
بدینسان اصلاح‌طلبان در رابطه با انتخابات شوراها با صفحه ای گسترده از موانع و پیامدهای نامطمئن مواجه‌اند. از زاویه مسایل تحت کنترل و مبتنی بر اراده سیاسی جریان اصلاحات می‌توان اذعان کرد که میزان موفقیت احتمالی اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی شوراها به دو فاکتور مهم بستگی دارد ، یک: توافق احزاب و فعالان اصلاح‌طلب بر سر یک لیست واحد با برنامه معین، به نحویکه از حمایت فعال، قاطع و هماهنگ حزبی و رسانه‌ای اصلاح‌طلبان در ایام انتخابات برخوردار باشد، دوم: چگونگی ترکیب نامزدها در لیست مورد حمایت بلحاظ تخصص ، کارآمدی، جنسیت و توان تعامل و گفتگو با اقشار مختلف مردم اعم از دانشگاهیان، کسبه و بازاریان، محلات و جوانان اصلاح‌طلب.
تفاوت انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر در چیست؟ به نظر شما همزمانی این دو انتخابات به لحاظ کسب نتیجه اصلاح طلبان مثبت است یا منفی؟
همانگونه که در بالا ذکر شد ، هرچند نامطلوب اما بنا به تجربه در استان بوشهر مسایل قومی ، محله ای و صنفی در انتخابات شوراها نقش غالب دارد اما در انتخابات ریاست جمهوری مسایل ملی و سیاسی تعیین کننده هستند. در رابطه با همزمانی انتخابات شوراها و ریاست جمهوری می‌توان گفت هر چند این همزمانی بلحاظ صرفه جویی در هزینه ملی برگزاری انتخابات و همچنین استقبال بیشتر مردم از انتخابات ( بویژه شوراها) مفید و مؤثر است اما بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در هر دو انتخابات را با مشکل مواجه می‌سازد. البته تاکنون در مقاطع برگزاری همزمان انتخابات، به دلیل حساسیت ملی انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات شوراها به حاشیه رفته و بعضاً از مسیر پیگیری ضرورتهای توسعه شهری خارج شده و از این بابت دچار خسران و فرصت سوزیهای چشم‌گیری شده‌ایم. بنا به شواهد و تحرکات موجود در پایگاههای اجتماعی در زمینه حضور اصلاح طلبان در انتخابات شوراها پیش‌بینی می‌شود موضوع همزمانی در انتخابات بعدی برای اصلاح طلبان بسیار مسأله‌ساز باشد، بطوریکه اگر برنامه‌ای برای سازماندهی نیروها و تخصیص زمان و امکانات از هم اکنون در دستور کار نداشته باشند احتمال ناکامی را در هر دو انتخاب تشدید خواهد کرد. هدف گذاری برای پیروزی در هر دو انتخابات مستلزم در نظر گرفتن ملاحظاتی جدی و مبتنی بر مصالح کلی جریان اصلاح طلب در تمامی مراحل انتخابات از جمله نام نویسی، تهیه لیست، ائتلاف ، تهیه و اجرای برنامه های تبلیغی خواهد بود و اهمیت موضوع چنان بالاست که می‌طلبد اتاق فکر اصلاح طلبان از هم‌اکنون در امر سیاستگذاری فعال شود.
به نظر شما شرایط انتخاب گزینه های لیست اصلاحات بایست بر اساس چه شاخص ها و معیارهایی باشد؟
از آنجا که هدف شکل گیری شورایی برخوردار از حداقل ملزومات کارآمدی در زمینه مدیریت شهری است به نظر منطقی است به شاخص های ذیل در تهیه لیست اصلاحات در انتخابات شوراها توجه شود:
– تخصص مؤثر و مبتنی بر سوابق مناسب در مجموعه رشته های مرتبط با مدیریت شهری.
– برخورداری از سواد اجتماعی و سیاسی که تعیین کننده ایفای نقش مسوولانه در نهاد شوراست.
– دارا بودن برنامه ای معین ، نظام مند و مکتوب در حوزه مدیریت شهری
– برخورداری از شاخصه‌های عمومی از جمله: اشتهار به مردمداری، پاک دستی ، امانتداری ، اعتقاد به ضرورت پاسخگویی و ایفای نقش مسوولانه.
برخی از احزاب اصلاحات با توجه به ساختار و تشکیلات حرفه ای تر ، نظرشان مبتنی بر این است که بایست در لیست سهم بیشتری داشته باشند. به نظر شما این مبنا منطقی است؟ در اینخصوص برای وقاق حداکثری بین اصلاح طلبان چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
به نظر من این مطالبه مبنای منطقی ندارد و اتاق فکر اصلاح طلبان باید در اینخصوص چاره ای ممکن و مناسب بیندیشد. همانگونه که در نگرخواهی قبلی هم اشاره شد، با عنایت به پیچیدگی شرایط و تعریف معیارهای جامع و اجتناب ناپذیر با هدف ائتلاف بر سر لیست واحد در انتخابات شوراها ، می‌توان طی یک فراخوان، شورایی متشکل از دبیران تشکل های اصلاح طلب عضو دو جبهه موجود ( شورای هماهنگی و ائتلاف ) در سطح استان و شهرستان تشکیل و مرام نامه ای معین، متعهدانه و الزام آور را در این زمینه تدوین و تصویب نمایند. در این راستا انتظار می‌رود اصلاح‌طلبان فارغ از موضوع تقدم و تأخردر سابقه تشکیلاتی، برای تهیه لیست واحد و نهایی در دو مرحله کار را پیش ببرند: در مرحله اول هر کدام از احزاب اصلاح‌طلب لیست غربال‌گری‌شده خود را در چارچوب‌ها و شاخص های مورد نظر در درون حزب با رعایت سقف تعداد اعضای شورا مشخص نمایند . البته با توجه به ماهیت موضوع ممکن است در لیست انتخابی یک حزب افراد غیرحزبی و یا افرادی از سایر احزاب اصلاح طلب هم حضور داشته باشند. در مرحله دوم می‌توان با برگزاری یک گردهمایی متشکل از اعضای رسمی احزاب و فعالان سیاسی و رسانه ای غیرحزبی اصلاح طلب ( تحت عنوان مجمع اصلاح‌طلبان) با یک کاسه کردن لیست‌ها ، پس از ارائه برنامه‌های نامزدها دست به رأی‌گیری و انتخاب برای تعیین لیست نهایی بزنند. بدیهی است تحقق این انتظار و همچنین قبول و اجرای هر گونه طرحی مستلزم وجود ظرفیت مناسب گفتگو و تعامل میان احزاب اصلاح طلب و امکانات و زمان در اختیار آنها برای اجرای برنامه‌های مربوطه دارد.
لینک کوتاه:
باشناختی که از این استاد دانشگاه دارم ؛ اگر سه نفر-تنها سه نفر- مانند ایشان به شورای شهر راه می یافتند؛شورای بسیارکار آمد (تأثیرگذار) ی می داشتیم :”شورا ی دارای چهار ویژگی یاد شده ی ایشان در پرسش پنجم”.